مدل سازی بیلان آب در حوضه ی آبریز آق چای با استفاده از مدل swat

در این تحقیق به بررسی پارامترهای بیلان آب حوضه رودخانه آق چای در شمال استان آذربایجان غربی، با مساحت 1440.89 کیلومتر مربع پرداخته شده است. مدل سازی بارش-رواناب با گام زمانی روزانه و با استفاده از مدل نیمه توزیعی swat و بهینه سازی پارامترهای حوضه، بررسی عدم قطعیت مدل و پارامترها با برنامه swat-cup انجام گرفته است. کاربرد الگوریتم sufi-2 در بررسی عدم قطعیت نشان داد مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.86 و در سطح خیلی خوب است. مقدار p-factor در دوره واسنجی17 درصد و r-factor 0.1 بودند. کم بودن مقادیر به ترتیب بیانگر وجود عدم قطعیت زیاد در پیش بینی ها و واسنجی خوب رواناب در این حوضه است. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 0.52، 29 درصد و 0.24 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در سطح رضایت بخش می باشد. این مقادیر با استفاده از الگوریتم glue به این شرح به دست آمده اند: مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.81 و در سطح خیلی خوب، مقدار p-factor در دوره واسنجی 0.08 درصد و r-factor 0.4 که نتایج روش قبلی را تأیید می کند. البته این روش در واسنجی رواناب از دقت کمتری برخوردار است. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 1.21-، 17 درصد و 0.64 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در غیرقابل قبول می باشد. بررسی پارامترها با استفاده از الگوریتم pso نشان داد مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.82 و در سطح خیلی خوب، مقدار p-factor در دوره واسنجی46 درصد و r-factor 0.77 می باشد. این الگوریتم نسبت به دو روش قبلی عدم قطعیت بیشتری را محاسبه کرده است و واسنجی خوبی از میزان رواناب حوضه ندارد. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 2.61-، 38 درصد و 1.21 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در غیرقابل قبول می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که می توان از الگوریتم sufi-2 در بررسی عدم قطعیت پارامترهای بیلان آب حوضه آق چای با دقت خوبی استفاده کرد.